Şehir, yaklaşık 3000 yıl önce Hititler ya da Yunanlılar tarafından kurulmuştur ve uzun yıllar boyunca Yunanlılar ile Persler arasındaki pek çok savaşa tanık olmuştur. Kentin adı, Yunan mitolojisinde Kronos'un oğlu Adanus'tan gelir. Mitolojiye göre şehri Adanus kurmuştur. MÖ 1'inci yüzyılda kent Roma İmparatorluğu'nun egemenliğine girmiştir. Önemli bir ticaret merkezi haline gelen Adana, 11'inci yüzyılda Selçuklular'ın, 16'ıncı yüzyılda ise Osmanlı Devleti'nin egemenliğine girmiş, Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra 1918-1920 yılları arasında Fransız işgali altında kalmıştır.
Adana İli 35-38 enlemleri ile 34- 46 doğu boylamları arasında ve Akdeniz Bölgesi'nde yer almaktadır.İl merkezi Akdeniz'e yaklaşık 50 km uzaklıktadır.Seyhan ve Yüreğir ilçeleri ilin merkezini oluşturur. Kuzeyinde Kayseri, doğusunda Kahramanmaraş ve Gaziantep, batısında Niğde ve İçel güneydoğusunda Hatay illeri yeralmaktadır. Güneyi 160 km.yi bulan Akdeniz kıyılarıyla sınırlanan ilin yüzölçümü, 14.030 km²'dir. Şehir merkezinin denizden yüksekliği 23 metredir. İlin 13 ilçesi, 46 Belediyesi, 550 köyü bulunmaktadır.
Adana'nın toprakları içinden geçen Seyhan ırmağı sayesinde çok verimlidir. NATO'nun İncirlik Hava Üssü Adana il merkezinin yaklaşık 12 km doğusundadır.
İlin önemli geliri tarım,otomotiv,tekstil,kimya,hayvancılık'dan elde edilmektedir. İl merkezinde bir tren istasyonu, şehir yakınlarında ise bir sivil havalimanı(Şakirpaşa Havaalanı) ve Ceyhan ilçesinde 2,Yumurtalık ilçesinde 1 tane olmak üzere 3 adet liman bulunmaktadır.
547.730 hektarı orman-çalılık ve fundalık, 235.300 hektarı dağlık-taşlık, 19.000 hektar alan ise su yüzeyleridir. Sulanan Tarım Arazisi 217.562 Hektardır.
Cumhuriyetle birlikte tarıma büyük bir önem vermiştir, köylüden alınan ağır vergileri ortadan kaldırmış, böylece tarımı teşvik edilmiştir. 1950'li yıllardan itibaren traktör sayısının artması, 1956 yılında Seyhan Barajı'nın açılması, tarımsal mücadelenin başlaması ile birlikte tarımsal arazi artış gözlenmiştir. 1970'li yıllarda sulama kanallarının açılması ile birlikte sulanabilir arazide artış olmuştur. 1980'li yıllarda II. Ürün uygulamasına geçilmiş ve 1,5 milyon dekar alan değerlendirilmiş, soya, mısır, yer fıstığı ekim alanlarında büyük bir artış olmuştur. Özellikle son üç yılda yapılan çalışmalarda ova bölgesinde, sebzecilik, meyvecilik ve özellikle seracılık konusunda önemli gelişmeler sağlanmıştır. Sera üretiminde alçak ve yüksek örtü üretimi yapılan alanlar hızla artış göstermiştir.
Adana ,Türkiye'nin mısır ihtiyacının hemen tamamını karşılamaktadır.
1950'li yıllarda hızlı kentleşmeye bağlı olarak inşaat malzemesi üreten fabrikalar da faaliyete başlamıştır. 1956 yılında Osmaniye, Gaziantep, İçel, Konya yollarının birinci sınıf yol durumuna gelmesi Adana'nın transit merkez olmasını sağlamış ve ilin önemi artmıştır.
İl genelinde faaliyet gösteren ve Adana Sanayi Odası'na kayıtlı, 10 ve daha üstünde işçi çalıştıran işyeri sayısı 732'dir. Bu rakam düşük olarak görülebilir. Ancak faaliyet gösteren sanayi işletmelerinin birçoğu büyük ölçekli olup çok sayıda işçi istihdam edilmektedir. Bu gün ülke genelinde faaliyet gösteren 500 büyük sanayi kuruluşunun 18 adedi Adana'da bulunmaktadır.
BAKÜ-TİFLİS-CEYHAN petrol boru hattı projesinin gerçekleşmesi konusunda çalışmalar yapılmaktadır.
Ceyhan'a bağlı İncirlik köyü civarında 3 adet liman mevcuttur.
Arkeolojik sit bölgeleri, tarihi kalıntılar ile kültürel ve etnoğrafik
değerler; Adana ilinin en önemli turizm kaynaklarındandır.
İlde kültür amaçlı gezilerin önemli bir kısmı
Karatepe'ye yapılmaktadır. Plan döneminde de bu ilgi ve isteğin
süreceği sanılmaktadır. Karatepe konumu itibariyle, arkeolojik
değerlerinin yanısıra doğal güzellikleri de içermektedir.
Sit Bölgesi Aslantaş baraj gölü, çam ormanları ile kaplı bu alan; 7.715 hektar büyüklüğündeki Karatepe-Aslantaş Milli Parkını oluşturmaktadır. Baraj gölünün yarattığı peyzaj, anılan orman varlığı nedeni ile Ege-Akdeniz kıyılarında görülen manzaralarla eşdeğerdir. Bu özellikleri ile Karatepe, doğa ve kültür değerleri karışımını sergileyen bir açık hava müzesidir.
160 km uzunluğundaki kıyı şeridinin 45 km'si kumul, sulak, sazlık ve benzeri gibi doğal alanlardır. Bu alanların en önemlisi Seyhan nehrinin meydana getirdiği Tuzla ve Akyatan gölleriyle, Ceyhan nehrinin oluşturduğu Akyayan gölü ve Yumurtalık dalyanıdır. Her iki alanda önemli çevre bilimsel(ekolojik) zenginliğe sahiptir. Doğal ortamlarında az bulunan çeşitli kuşlar ile deniz ve kara canlıları yaşamaktadır.
Tahtalı dağlarından doğan Tufanbeyli, Saimbeyli ve Feke ilçelerinde geçen aşağıda Seyhan nehrine karışarak denize dökülen Göksu ırmağı kıvrımlı güzergahı ve uygun debisi ile rafting sporuna çok uygundur.
İlde termal turizmi fazla önem taşımasa da yöre halkınca termal turizm alanlarından faydalanılmaktadır. Bunlar Aladağ yakınlarındaki Acısu İçmesi, Ceyhan yakınlarındaki Tahtalıköy, Kokarpınar İçmeleri, kent merkezindeki Kurttepe, Alihocalıdır.
İl sınırları içinde Toros dağlarında dağ keçisi, geyik, yaban domuzu, keklik, bıldırcın, üvelik, tavşan, yaban ördeği, yaban kazı ve benzerinin avı mevsimine göre yapılmaktadır. İlde deniz avcılığı da gelişmiştir. Yumurtalık'ta Çamlık ve Yerkuma, Karataş'ta Akyatan, Tuzla ve Burma boğazı dalyanlarında kefal, levrek, çupra, lagos, dil balığı, kara kulak, mercan ve karides avı ile baraj göllerinde sudak, sazan, yayın(gelebicin), yılanbalığı avı yapılmaktadır.Ayrıca incir kuşu arapbülbülü ve sutavuğu avıda yapılabilmektedir.
Seyhan, Çatalan, baraj gölleri su sporlarının gelişmesi için oldukça uygundur.
![]() |
![]() |
![]() |
||
![]() |
![]() |
Adana'da her uygarlık kendi kültür çeşitliliğini bir sonrakine aktararak bir kültür mozaiği oluşturmuştur. Hititler, Romalılar, Araplar, Selçuklular, Ramazanoğulları, Osmanlılar, Türkmen ve Yörük aşiretlerinin yöre kültürünün çeşitlenmesine katkıları olmuştur. Özellikle 19. ve 20. yüzyıllarda Adana ovasında yerleşimin yoğunlaşmasıyla tarımda ve sanayileşmede büyük atılımların olması, yörenin kültüründe büyük değişiklikler yaratmıştır.
ALADAĞ:
Akören
Kalesi,
Mazılık Ören Yeri ve Kalesi,
Postyağbasan
Kalesi,
3 adet Kilise
CEYHAN:
Kurtkulağı Kervansarayı
: 1711'de yapılmıştır.
Yılankale
: Kilisesi ve sarnıcı bulunan kale Şahmeran
Kale olarak da anılmaktadır.
Ulu Cami
: 1868'de yapılmıştır.
Sirkeli
Höyüğü : Tepebağ'dan sonra bölgenin en büyük
höyüğüdür.
Muradiye Cami : 1912-1720
yılları arasında yaptırılmıştır.
Durhasan
Türbesi : 1717-1720 yılları arasında
yaptırılmıştır.
Dumlu Kalesi :
Asur, Pers, Roma kalıntılarına rastlanmaktadır.
FEKE:
Feke kalesi :
12.yüzyılda Bizanslılar tarafından yapıldığı
sanılmaktadır.
KARAİSALI:
Milvan Kale :
Karakılıç köyü yakınlarında bulunmaktadır.
KARATAŞ:
Yanık Kilise (Karakilise
Kalıntısı) : Romalılar tarafından
yapılmıştır.
Antik Magarsus Kilisesi
: Romalılar döneminde
yapılmıştır.
Menzil Hanı Kalıntısı :
Osmanlılar tarafından 1782 yılında
yaptırılmıştır.
Tarihi Han Kalıntısı
: Osmanlılar 1608 de yaptırmıştır.
Amfi Tiyatro : Romalılardan kalma
tiyatro kalıntılarıdır.
KOZAN:
Kozan Kalesi :
Asurlular tarafından yapılmıştır.
Bucak
Kalesi : Ortaçağ döneminde
yapılmıştır.
Hoşkadem Cami : Mısır
Kölemen Sultanı Abdullah Hoşkadem tarafından 1448
yılında yaptırılmıştır.
Pelesel Manastırı
Kalıntıları : Ermeniler tarafından
yaptırılmıştır.
Anavarza Kalesi ve
Kalıntıları : M.Ö. 9. yy. Da Asurlular
tarafından yapılmıştır. Romalılardan kalma iki su
kemeri, tiyatro,saray, tapınak, hamam kalıntıları, kaya
mezarları, frenkslerle süslenmiş mezarlarkilise ve
sarnıç bulunmaktadır.
POZANTI:
Kızıl Tabya :
Mısırlı İbrahim Paşa tarafından
yaptırılmıştır.
Ak Tabya : Mısırlı
İbrahim Paşa tarafından
yaptırılmıştır.
Yakarpınar Köprüsü :
Yörenin en eski köprüsüdür.
Anaşka Kalesi
: Müslüman ve Araplarca "Rus-Nuş-Sekaribu"diye
de bilinir.
SAİMBEYLİ:
Saimbeyli Kalesi :
Ortaçağ da yapılmıştır." Kara Kilise" de denir.
TUFANBEYLİ:
Şar Harabeleri : Tarihte Hititlerin merkeziydi.
Amfi
Tiyatro : Romalılardan
kalmadır.
Kilise Kalıntıları :
Bizanslılardan kalmadır.
Kaya
Kabartmaları: Hititliler tarafından
yapılmıştır.
YUMURTALIK:
Ayas Kalesi
Süleyman Kulesi
Markopolo İskelesi
Yüreğir ( Misis, Mopsuhestia
)İlk ve ortaçağda önemli bir yerleşim merkezi olan
Yüreğir ve yöresinde eski eser olarak köprü ve höyük,
yer mozaikleri ve su kemerleri, hamam ve kervansaray
bulunmaktadır.